آیین آغاز سی‌وسومین دوره هفته کتاب با حضور محسن جوادی، معاون امور فرهنگی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، ابراهیم حیدری، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران و دبیر سی‌وسومین هفته کتاب، فروغ هاشمی، فرماندار شهرستان اوز، سیدموسی احمدی‌زاده، سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان اوز، رضایی، معاون سرپرست اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی و محمدحسین فیروزی، مدیرکل کتابخانه‌های عمومی استان فارس برگزار شد.
پیام سیدعباس صالحی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت آغاز هفته کتاب توسط محسن جوادی قرائت شد. در این پیام آمده است: «به‌نام خدا، یادداشت سیدعباس صالحی به مناسبت شروع سی‌وسومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در شهر اوز. عدالت فرهنگی بیش از آنکه سرخطی در کلان‌برنامه وزارت فرهنگ باشد، ضرورتی برای آینده فرهنگی ایران است. عدالت فرهنگی زمانی معنا پیدا می‌کند که هر ایرانی، در هر نقطه از این سرزمین، فرصت برابر برای دسترسی به دانایی و مشارکت در زیست فرهنگی داشته باشد. در تمام سال‌هایی که مسئولیت بر عهده داشتم، این دغدغه راهنمای بسیاری از تصمیم‌ها و سیاست‌گذاری‌ها بود. باور راسخ بر اینکه عدالت فرهنگی، صرفاً توزیع امکانات نیست؛ توزیع فرصت‌هاست، راهنمای عمل ما بوده است.
امروز که سی‌وسومین هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران در اوز به عنوان پایتخت کتاب آغاز می‌شود، ایده عدالت فرهنگی تحقق عینی پیدا کرده است. اوز، شهری در جنوب ایران، جایی که کتاب نه در سایه‌ی حمایت دولتی، بلکه در روشنای اراده‌ی مردمی بالیده است. این شهر، که از نخستین سال‌های برگزاری برنامه‌ی «پایتخت کتاب ایران» در آن حضور فعال داشته، با تلاش پیوسته‌ی مردمان فرهنگ‌دوست خود، توانسته است الگویی از توسعه‌ی فرهنگی بر پایه‌ی مشارکت اجتماعی ارائه کند.
اوز تنها پایتخت کتاب ایران نیست؛ شهری است که نشان داده چگونه فرهنگ می‌تواند از دل مردم زاده شود. در این شهر، نهادهای مردمی، خیرین فرهنگی، معلمان، داوطلبان و خانواده‌ها دوشادوش یکدیگر، زیست فرهنگی را به جریان روزمره بدل کرده‌اند. کتابخانه‌ها در اوز تنها محدود به ساختمان‌های رسمی نیستند؛ همه فضاهای شهری از جمله مطب‌ها، فروشگاه‌ها و حتی طلافروشی‌ها قفسه‌هایی برای کتاب دارند و مردم به سادگی کتاب می‌خوانند و کتاب قرض می‌دهند.
از سال ۱۳۹۵، با تأسیس دبیرخانه‌ی پایتخت کتاب در اوز، حرکت منسجمی برای ترویج کتابخوانی در این شهر آغاز شد. از آن زمان تا امروز، اوز پنج بار در جمع نامزدهای نهایی پایتخت کتاب ایران قرار گرفته و دو بار عنوان شهر دوستدار کتاب را از آن خود کرده و با استمرار فعالیت‌های فرهنگی‌اش، به یکی از قطب‌های مردمی ترویج کتاب در کشور بدل شده است. در این شهر، بیش از ده‌ها باشگاه کتابخوانی فعال است و بسیاری از کودکان، نوجوانان و خانواده‌ها به‌صورت گروهی کتاب می‌خوانند، نقد می‌کنند و تجربه‌های خواندن خود را با دیگران به اشتراک می‌گذارند.
آنچه تجربه‌ی اوز را متمایز می‌کند، پیوند میان نهادهای مدنی و سنت‌های اجتماعی است. در اوز، مفهوم «نذر دانایی» رواج یافته است؛ خیرینی که به‌جای ساخت سازه‌های فیزیکی، هزینه‌ی خرید کتاب، تجهیز کتابخانه‌ها یا برگزاری برنامه‌های فرهنگی را بر عهده می‌گیرند.
این استمرار فرهنگی، نتیجه‌ی سیاست‌گذاری از بالا نیست، بلکه محصول خودباوری مردم است؛ همان معنای واقعی عدالت فرهنگی. عدالت فرهنگی یعنی اینکه فاصله‌ی جغرافیایی، به فاصله‌ی دانایی تبدیل نشود. یعنی شهری در جنوب فارس بتواند به‌اندازه‌ی پایتخت، سهمی در تولید و ترویج فرهنگ داشته باشد.
تجربه‌ی اوز نشان داده که عدالت فرهنگی زمانی تحقق می‌یابد که مردم، فرهنگ را از آنِ خود بدانند و در خلق و حفظ آن مشارکت کنند. هفته‌ی کتاب امسال، فرصتی است برای یادآوری نقش مردم در تحقق عدالت فرهنگی. در این هفته، آنچه باید بیش از هر چیز به آن اندیشید، بازگشت به اصل کتاب است؛ به کتابی که پیش از هر رسانه‌ای، ستون دانایی و گفت‌وگو در جامعه‌ی ایرانی بوده است.
اوز را باید نه تنها به‌عنوان شهری کتاب‌خوان، بلکه به‌عنوان نمادی از آینده‌ی فرهنگی ایران دید. آینده‌ای که در آن، فرهنگ محصول تصمیم‌نامه‌ها نیست، بلکه حاصل ایمان مردم به دانایی است. هر شهری که با همین باور حرکت کند، در حقیقت پایتخت کتاب ایران است.
این نکته را باید یادآور شوم که در روزهایی که ایران، پس از دوازده روز مقاومت تحمیلی، بار دیگر از میان گرد و غبار جنگ و التهاب، روی به آرامش و تأمل می‌برد، یادمان باشد که فرهنگ و دانایی، پایدارترین سنگر این سرزمین‌اند. عدالت فرهنگی زمانی به کمال می‌رسد که این روح دانایی و مشارکت در سراسر ایران جاری شود. هفته‌ی کتاب، در چنین روزهایی، تنها جشن کتاب نیست؛ پاسداشت آرامش، گفت‌وگو و خرد است.
نظرات کاربران